موسیقی تاجیک، ترک و قزلباشهای رامیان
تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۲۷۶۵۹
آخرین جلسه نشستهای پژوهشیِ، پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، با معرفی بخشهایی از موسیقی تاجیکستان، ترکیه و قزلباشهای منطقه رامیان همراه بود. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کارگاهها و نشستهای پژوهشی پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، امروز جمعه 27 آبان 1401 آخرین روز خود را پشت سرگذاشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به روال دیگر نشستهای این جشنواره، محمدعلی مرآتی دبیر جشنواره، مدیریت جلسه را برعهده داشت. همچنین جمعی از دانشجویان و علاقهمندان به موسیقی نواحی در این جلسه حضور داشتند.
آغاز این نشست با نواختن و خواندنِ جمال کایهان بود. او قطعهای به زبان ترکی اجرا کرد که به ستایش و معرفیِ دوازده امامِ شیعیان اختصاص داشت.
وقتی زمانِ صحبت کردن جمال کایهان رسید، مترجم او هنوز به جلسه نرسیده بود. خبر آمد که اتوموبیل او خراب شده و دیرتر میرسد. در نتیجه زمان برگزاریِ جلسهی بعدی با این جلسه عوض شد.
به این ترتیب دولت نظریِف نماینده موسیقی تاجیکی به این جلسه آمد تا نشستی برای معرفی موسیقی تاجیکی داشته باشد. نظریِف به همراه سه نوازنده دیگر در این جلسه حاضر شده بود. نظریِف خودش ساز ضربی مینواخت و نوازندگان سازهای دف، سهتار و ربابِ تاجیکی او را همراهی کردند.
دبیرخانه دائمی جشنوار موسیقی نواحی از کرمان به گلستان میآید / مرآتی دبیر جشنواره باقی ماندچهارضرب در موسیقی تاجیکستان
دولت نظریِف: مردم تاجیکستان با مردم ایران و آربایجان ترکیه، یک مقام دارند. موسیقی آنها همه در یک فضای مشترک است.
پس از توضیحاتی کوتاه، گروه تاجیکستانی بخشی از موسیقی تاجیکستان به نام چهارضرب را اجرا کردند.
چهارضرب با ریتمی آرام آغاز میشود. بعد چهارضرب را میخوانند و در نهایت هم به ریتمی تند میرسند. پدرِ دولت نظریِف تغییری در پایانِ این چهارضرب ایجاد کرده که برای پایانبندی از دو بیت آواز استفاده میکند.
انارانار و سبزه سبزه از اشعاری است که در چهارضرب خوانده میشود و نمونههای آن را در منطقه تربت جام داریم.
تاجیکستانیها برای نامیدنِ سازهای موسیقی از اسباب، ساز و آلات موسیقی هم استفاده میکنند.
چنگ در موسیقی 6 مقام نام سازی است شبیه به سنتور. در ادبیات کلمه چنگ زیاد استفاده شده است و شبیه به ساز هارپ است. چنگ به معنی غبار هم هست.
تاجیکستان 93 درصد کوه است و فقط 7 درصد جلگه است. بدخشان منطقهای قدیمی است که لعل، عقیق و سنگهای بیابانی در آنجا بسیار زیاد است.
سازی در تاجیکستان هست که نامش سه تار است. این ساز در ابتدا 3 تار داشته و بعدها به سه جفت تار تبدیل میشود.
احمدجمال کایهان و باغلاما
احمد جمال کایهان که مترجمش به جلسه رسیده بود، قرار شد منظومههای آوازی در مناطق مختلف ترکیه را معرفی کند. البته صحبتهای او به معرفی مختصری از موسیقی ترکیه خلاصه شد.
جمال کایهان: من از جمهوری ترکیه آمدهام و از آنجا با هدیهی ساز و موسیقی به ایران آمدهام. وقتی کودک بودم، برادرم در خانه ساز داشت. به نواختنِ برادرم همیشه دقت میکردم. وقتی برادرم از خانه بیرون میرفت، من سراغ ساز میرفتم و مینواختم.
در ترکیه معروفترین سازها؛ باغلامای دسته بلند و باغلامای دسته کوتاه هست. حسن بیدلی کسی بود که به صورت آکادمیک باغلاما نوازی را بلد بود و به من درس داد. با 10 روز تمرین تمام تکنیکهایی که آموزش داد را برایش اجرا کردم.
از حاشیهسازیها برای جشنواره موسیقی نواحی تا جزئیات تخصیص بودجهبرای یادگیری نُتها کتاب تهیه کردم و بدون استاد نُتخوانی را یاد گرفتم.
من در ترکیه هنرجو دارم. ساز و حتی کاورِ ساز را هم خودم میسازم. هفت نفر در ترکیه هستند که در میان موسیقیدانان مرجع هستند. من مدیون این هفت نفر هستم که همه آنها در قید حیات نیستند. ارادت زیادی به پیرسلطان عبدال و فزولی دارم.
آنچه اساس کار ماست عشق است. اینکه از زبانهای مختلف با فرهنگهای مختلف یک جا جمع شدهایم؛ این هنر موسیقی و معنویتِ موسیقی است که همه ما را اینجا جمع کرده است.
شما جوانها تا میتوانید نگاه آکادمیک و دقیقی به موسیقی داشته باشید.
دوتار منطقه رامیان
محمد نعیمی نوازنده دوتار از شهر رامیان استان گلستان هم در این جلسه حضور داشت. محمدعلی مرآتی از او خواست تا خودش و سازِ منطقه رامیان را معرفی کند.
محمد نعیمی: از سال 1371 شروع به حفظ نغمهها و مقامهای دوتار کردم. چند سال بعد هم ساختن ساز را شروع کردم. برای ساختن و نواختن استادی نداشتم. پدرم اما برای یادگیری مقامها خیلی به من کمک کرد.
سهم هنرمندان از بودجه جشنواره موسیقی نواحی چقدر است؟ / شگفتی کرمانیهارامیان نزدیک به استان خراسان شمالی است. با جاده اصلی و بینالمللی هم فقط چند کیلومتر فاصله دارد. پژوهشگران موسیقی در این چند دهه گذشته گویی، منطقه ما را فراموش کرده بودند. اولین کسی که سراغ موسیقی ما آمد، استاد جاوید بود.
در رامیان هفت طایقه ترک قزلباش زندگی میکنند. در یک عصر طلایی و حدود دهه 30 و 40، پنج نوازنده قدرتمند در رامیان بخشیگری و نوازندگی میکردند.
استفاده از انگشت شصت و دو، نوازندگیِ رامیان را از دیگر مناطق متفاوت میکند. یوسفعلی بای از نوازندگان قدرتمند دوتار رامیان بود. دوتار ایشان از ابریشم بود. وقتی مینواخت انگار نه انگار که ساز او، سیمهایش از جنس ابریشم است.
ابریشمِ رامیان در ایران منحصر به فرد است. پردههای ساز در دوتارِ رامیان از جنس نقره بوده است. برای خرکِ ساز از چرم استفاده میکردند.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: جشنواره موسیقی نواحی جشنواره موسیقی نواحی جشنواره موسیقی نواحی نظری ف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۲۷۶۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شب نغمههای اذان ایرانی روی صحنه میرود
"شب نغمههای اذان ایرانی" ۲۲ اردیبهشت در تالار اندیشه حوزه هنری برگزار میشود. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرگزاری تسنیم، در این برنامه نمونههایی از تولیدات تازه اجرای اذان در دستگاه های موسیقی اصیل ایرانی معرفی خواهد شد و در قسمت دوم برنامه ارکستر نیایش به سرپرستی علیرضا امینی مجموعهای از آثار مناجاتی را اجرا میکند.
آثار اجرا شده توسط ارکستر نیایش در این اجرا، سروده و با آهنگسازی علیرضا امینی بوده که تنظیم قطعات را ایمان ملکی انجام داده است. اساتید برجسته هاشم احمدوند، سید ابوالفضل عدل، مهدی محمدی، حامد کاظمی و جواد کاپریمی خوانندگان آثار اذان ها و در ادامه ارکستر نیایش هستند. مراسم تجلیل از اجرای استاد رحیم موذنزاده و نیز استاد احمد مراتب و اهدای لوح های یادبود نیز یکی از چند قسمت این برنامه است. همچنین رونمایی از لوح ثبتی پرونده ثبت اذانگویی با موسیقی اصیل دستگاهی آواز ایرانی نیز از دیگر بخشهای این برنامه خواهد بود.
علیرضا امینی در خصوص " شب نغمههای اذان ایرانی " گفت: من برای اولین بار در پرتو معرفی اجرای نغمههای اذان ایرانی به روش پیشینیان که اسناد مضبوط آن از حدود 110 سال پیش موجود است اجرایی را روی صحنه خواهم برد. نماز جایگاه معنوی بسیار بالایی در میان ایرانیان داشته است و در هر کوچه و خیابانی هر ایرانی با بیان خود اذان میگفته و مردم را برای نماز و عبادت آگاه میکرده است. همانطور که در حال حاضر اذان بیات ترک رحیم موذنزاده اردبیلی و شور محمد آقاتی در بهترین روایت ارزش این گونه مهم هنر معنوی را در جامعه ما نشان میدهد.
تامین مالی سینما، تئاتر و موسیقی از طریق بازار سرمایهوی افزود: ما میتوانیم با رونق روایت دوباره اذان ایرانی بین هنرمندان آواز اصیل ایرانی ، تمام ایرانی ها را با حفظ و روایت اذان آشتی دهیم. اذان میتواند به عنوان یک نغمه و مناجات در تمامی لحظات زندگی مردم حضور داشته باشد چرا که تمام جملاتش گفتوگو از صفا و صمیمیت و اصول دینی ما است. اگر بتوانیم این باورها را تقویت کنیم تأثیر مثبتی روی تربیت اخلاقی جامعه خواهد داشت.
امینی ادامه داد: اجرای اذان ایرانی به عقیده من میتواند یکی از بزرگترین اتفاقات در پرورش نسل جوان جدید ما باشد. وقتی این نسل بتواند اذان را با نغمات قومی و ملی خود بشنود میتواند جملات زیبای اذان را اجرا و زمزمه کنند. اذان یک اجرا مختص به اوقات شرعی نیست. موسیقی ملی ما قابلیتهای والایی دارد که وقتش رسیده به آن اصالت برگردیم و بیاعتناییهایی که به موسیقی ملی ایران شده است را پایان دهیم و بدانیم این موسیقی نیاز به برنامه و حمایت دارد.
این آهنگساز خاطرنشان کرد: بنده تشکر میکنم از حجت الاسلام مهدی خاموشی که از این طرح در سازمان اوقاف و امور خیریه حمایت کردند. همچنین تشکر میکنم از استاد مهدی وجدانی وتیم اجرایی پژوهشی ویژه ثبت میراث ناملموس فرهنگی در سازمان میراث فرهنگی و مدیریت علیرضا ایزدی که لوح ثبتی پرونده اذانگویی با نغمات موسیقی اصیل دستگاهی آوازی ایران را برای ما ثبت کردند و تشکر از استاد احمد مراتب که قبول کردند در برنامه ما حضور یابند و خاطره اذانگویی ایشان بر بام کعبه به عنوان دومین نفر بعد از بلال حبشی و اولین ایرانی را برای ما روایت کنند.
گفتنی است در اولین اجرای " شب نغمههای اذان ایرانی " در تالار اندیشه ورود برای عموم آزاد و رایگان خواهد بود.
انتهای پیام/